قطع عضو یا آمپوتاسیون عبارت است از از دست دادن یا برداشتن قسمتی از بدن مانند انگشت، پا، دست، پا، بازو یا ساق پا. این می تواند یک تجربه تغییر زندگی باشد که بر توانایی شما در حرکت، کار، تعامل با دیگران و حفظ استقلال شما تأثیر می گذارد.
قطع عضو می تواند ضربه ای (به دلیل تصادف یا جراحت) یا جراحی (به دلیل هر یک از دلایل متعدد مانند بیماری عروق خونی، سرطان، عفونت، آسیب بیش از حد بافت، اختلال عملکرد، درد و غیره) باشد.
همچنین ممکن است قسمتی از بدن قبل از تولد از بین رفته باشد که به آن قطع عضو مادرزادی می گویند.
شفا، بهبودی و توانبخشی از آمپوتاسیون نیازمند یک رویکرد چند رشته ای است.
فردی که تحت قطع عضو قرار می گیرد ممکن است از پروتز به عنوان بخشی از برنامه بهبودی استفاده کند یا نکند.
دلایل قطع عضو
یک فرد ممکن است یک قطع عضو ناشی از وسیله نقلیه موتوری، تصادف شغلی یا صنعتی یا آسیب جنگی را تجربه کند. صدمات تروماتیک حدود 45 درصد از قطع عضوها را تشکیل می دهد. بخشی از بدن ممکن است در یک تصادف شدید بریده شود یا پاره شود، یا در اثر آسیب له شدن یا سوختگی شدید به حدی آسیب ببیند که نتوان آن را نجات داد.
اگر تخریب بافت، عفونت یا بیماری بر قسمتی از بدن تأثیر بگذارد به نحوی که ترمیم آن غیرممکن باشد یا جان فرد را به خطر بیندازد، ممکن است آن قسمت با آمپوتاسیون جراحی برداشته شود.
تروما یا بیماری که جریان خون را برای مدت طولانی به قسمتی از بدن قطع می کند نیز می تواند باعث مرگ بافت شود که نیاز به آمپوتاسیون دارد. به عنوان مثال سرمازدگی است که می تواند به رگ های خونی انگشتان دست و پا آسیب برساند و در نهایت نیاز به برداشتن آنها دارد.
قطع عضو، دیابت و بیماری های عروقی
حدود 54 درصد از تمام قطع عضوهای جراحی ناشی از عوارض بیماری های عروقی و سایر شرایطی است که بر جریان خون تأثیر می گذارد، مانند دیابت و بیماری شریان محیطی.
مشکلات مزمن عروقی می تواند منجر به مرگ بافت در انگشتان پا، پا و ساق پا شود. تقریباً نیمی از بیمارانی که به دلیل عوارض این بیماریها قطع میشوند، طی پنج سال پس از عمل قطع میمیرند.
قطع عضو مرتبط با سرطان
برداشتن دست، پا، بازو یا ساق پا برای جلوگیری از گسترش انواع خاصی از سرطان کمتر از 2 درصد از قطع عضوها را تشکیل می دهد. سرطانهایی مانند سارکوم میتوانند بر استخوان و بافت نرم اندامها تأثیر بگذارند، و اگر سرطان خیلی بزرگ یا تهاجمی برای برداشتن نیست، اگر عود میکند، یا اگر به اعصاب یا رگهای خونی کشیده شود، ممکن است قطع شود.
سرطانهای پیشرفتهای که قسمت بالایی ساق پا را تحت تأثیر قرار میدهند، میتوانند منجر به یک عمل آمپوتاسیون به نام قطع مفصل ران شوند که کل استخوان ران (استخوان ران) را از لگن خارج میکند.
قطع عضو برای عفونت شدید
سپسیس شدید سپتی سمی یا مسمومیت خون نیز نامیده می شود. این زمانی اتفاق می افتد که باکتری های مقاوم به دارو بر بدن غلبه کرده و در سراسر جریان خون پخش می شوند. سپسیس می تواند جریان خون را تحت تاثیر قرار دهد و باعث مرگ بافت به خصوص در انگشتان پا، انگشتان دست، دست ها و پاها شود. اگر داروهای آنتی بیوتیکی نتوانند عفونت را کنترل کنند، سپسیس شدید می تواند کشنده باشد.
یکی از علل سپسیس، باکتری مننگوکوک است که باعث شکل جدی مننژیت می شود – التهاب پوشش های مغز و نخاع. استافیلوکوکوس اورههای مقاوم به متی سیلین (MRSA) که همچنین یک باکتری است، میتواند باعث بیماری شدیدی به نام عفونت بافت نرم نکروزان یا فاسیایت شود. برای این عفونتها و سایر عفونتهای خطرناک که در قسمتی از بدن رخ میدهد که بیمار میتواند بدون آن زنده بماند، ممکن است برای نجات جان فرد، آمپوتاسیون لازم باشد.
قطع عضو مادرزادی چیست؟
این یک روش نیست، بلکه اصطلاحی است که به دست، پا، بازو یا پایی از دست رفته یا شکل ناقص اشاره دارد که در بدو تولد وجود دارد. اگر کودک، والدین و تیم مراقبتی تشخیص دهند که چنین مداخلهای ممکن است عملکرد و رفاه کودک را بهبود بخشد، کودکانی که با قطع عضو مادرزادی متولد میشوند، ممکن است در مراحل بعدی زندگی تحت عمل جراحی قرار گیرند یا اندامهای مصنوعی (پروتز) در آنها نصب شود.
کلمات مرتبط :